معامله اسپات چیست؟ آموزش معامله نقدی یا اسپات تریدینگ

ورود به بازارهای مالی، به ویژه ارزهای دیجیتال، فرصتهای معاملاتی و کسب درآمد متعددی را ارائه میدهد. بازار ارزهای دیجیتال به عنوان یک محیط پویا، امکان انجام معاملات اسپات یا فوری (نقدی) را فراهم میکند که یکی از روشهای رایج کسب سود است.
معاملات اسپات تنها به ارزهای دیجیتال محدود نمیشوند؛ بلکه میتوان جفت ارزها، سهام شرکتها و کالاها را نیز در این بازارها معامله کرد. این تنوع، فرصتهای گستردهای را برای سرمایهگذاران با استراتژیهای مختلف ایجاد میکند. در این مقاله به مفهوم اسپات چیست و بررسی آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا بررسی کنیم که چرا مفهوم اسپات از اهمیت بالایی برخوردار است و چگونه این مفهوم به ایجاد فرصتها و کاهش ریسک در معاملات مالی کمک میکند.
معامله اسپات چیست؟
معامله اسپات یا اسپات تریدینگ (Spot Trading) که معامله فوری یا نقدی هم خوانده میشود نوعی از معامله است که باتوجهبه قیمت لحظهای انجام میشود. در معامله اسپات شما در همان لحظه هزینه را پرداخت میکنید و ارز دیجیتال یا هر دارایی موردنظر دیگر را دریافت میکنید. بنابراین معامله اسپات در برابر قراردادهای آتی (Futures) قرار دارد و بزرگترین تفاوت هم این است که از اهرم خبری نیست.
تفاوت اصلی بین قراردادهای اسپات و قراردادهای آتی در ارزش زمانی پرداخت است که اعتبارهای زمانی و میزان سود مورد استفاده در معاملات آتی را تعیین میکند. همچنین در معامله اسپات شما نمیتوانید از اهرم استفاده کنید. بهعنوان مثال: اگر قصد خرید بیت کوین را دارید، بدون اعمال اهرم، مقدار درخواستی برای شما ارسال میشود.
وقتی شما در صرافی ارز دیجیتال، یک بیت کوین را به قیمت ۱۰۰,۰۰۰ دلار خریداری میکنید، همان لحظه پول از حساب شما کسر و بیتکوین به کیف پول شما واریز میشود. شما میتوانید آن را نگهداری کنید یا هر زمان که قیمت مناسب بود، به فروش برسانید.
مفهوم اسپات چست و بازار اسپات معمولاً در ارتباط با قیمتگذاری در بازار جفت ارزها، ارزهای دیجیتال و بازار کالاهای مختلف از جمله: نفت، محصولات کشاورزی و غیره مورد توجه قرار میگیرد. دلیل این موضوع این است که در معاملات فیوچرز (آتی)، معمولاً قیمت مبتنیبر نرخ ارزش لحظهای کالاها بهعنوان یکی از عوامل اصلی در تعیین قیمت معاملات آتی مطرح است.
همچنین قیمت اسپات میتواند تحتتأثیر تغییرات روزمره در عرضهوتقاضا، نرخ بازدهی بدون ریسک برای دارندگان کالا و هزینههای مربوط به ذخیرهسازی تعیین شود. بهعبارت دیگر، یک قرارداد آتی با تاریخ انقضای طولانیتر، ممکن است نیازمند هزینه ذخیرهسازی گرانتری نسبت به یک قرارداد با تاریخ انقضای نزدیکتر باشد.
بهاینصورت، بازارهای نقدی میتوانند از طریق صرافیها فعالیت کنند و انجام معاملات در هر مکانی که شرایط لازم برای انجام معامله مهیا باشد، صورت گیرد.
توضیح اسپات در بازار ارزهای دیجیتال
بازار اسپات یا نقدی در دنیای ارزهای دیجیتال بهعنوان محیطی تعریف میشود که در آن داراییهای دیجیتال بهصورت فوری معامله و تسویه میشوند. در این بازار، معامله بهصورت لحظهای صورت میگیرد و معاملهگران، ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین را خریدوفروش میکنند.
در بازار اسپات ارز دیجیتال فروشندگان و خریداران حضور دارند و از اوردربوکها (دفاتر سفارش) برای ثبت معاملات خود استفاده میکنند. فروشندگان با مشخصکردن یک قیمت فروش یا سفارش خاص، قصد فروش دارایی خود را دارند؛ و خریداران نیز برای هر توکن دیجیتالی با قیمت پیشنهادی خود یا با سفارش خاص، خرید را اعلام میکنند (سفارش ارز دیجیتال را ثبت میکنند). قیمت پیشنهادی، بالاترین قیمتی است که خریدار برای خرید پرداخت میکند.
اوردربوک دو طرف دارد: یک سمت برای خریداران و طرف دیگر برای فروشندگان. اوردر بوک پیشنهادات و درخواستها را ثبت میکند. بهعنوان مثال، در معاملات لحظهای، اگر یک خریدار درخواست خرید بیت کوین را ثبت کند، این معامله بهصورت فوری بهسمت پیشنهادات ارسال میشود. هنگامیکه یک فروشنده با ویژگیهای مشابه از پلتفرم معاملاتی ارز دیجیتال در حال فروش است، این معامله بهصورت خودکار انجام میشود.
در نتیجه، وجود بازار نقدی در ارزهای دیجیتال به معاملهگران این امکان را میدهد تا بهراحتی و باسرعت، معاملات خود را انجام دهند و به واکنشهای نرخها و تغییرات قیمتها پاسخ دهند.
بازار اسپات چگونه کار میکند؟
در ادامه این که اسپات چیست به چگونگی کارکرد این نوع از معاملات میپردازیم. بازارهای اسپات یکی از مهمترین اجزای بازارهای مالی هستند که بهصورت لحظهای و نقدی کار میکنند. در واقع خریدار و فروشنده فوراً با یکدیگر توافق میکنند و معامله را انجام میدهند.
برای درک بهتر این موضوع، به یک مثال توجه کنید. بازار بورس تهران نیز یک بازار اسپات یا خرید و فروش نقدی است که در آن، معاملهگران میتوانند سهام شرکت مورد نظر خود را بهصورت فوری و نقدی، خرید و فروش کنند.
در مورد بازارهای اسپات، تسویه معامله بهطور معمول در تاریخ معینی صورت میگیرد که در آن تاریخ، دارایی و محصول قابل معامله به خریدار تحویل میشود. در معاملات آتی (فیوچرز) معمولاً تسویه را به آینده موکول میکنند. اما همانطور که گفتیم، در معاملات اسپات، تسویه بهصورت فوری و در لحظه انجام میشود.
با توجه به اهمیت بازارهای اسپات در معاملات و دنیای مالی، تحلیل و داشتن درک عمیق از عملکرد و نقش این بازارها برای سرمایهگذاران و معاملهگران بسیار حیاتی و مهم است.
اصول اولیه معاملات اسپات
تسویه فوری: یکی از اصول اساسی معاملات اسپات، تسویه فوری است؛ به این معنا که معاملات بلافاصله و بهصورت نقدی انجام میشوند. دارایی نیز در لحظه به خریدار تحویل میشود.قیمت لحظهای: قیمت معامله اسپات بر اساس نرخ لحظهای ارز (Spot Rate) تعیین میشود. نرخ لحظهای با عرضهوتقاضا در بازار شکل میگیرد و بهعنوان قیمت فعلی دارایی در نظر گرفته میشود.معاملهی کم ریسک: اسپات بهعنوان یک معامله کمریسک برای سرمایهگذاران عمل میکند و این امکان را به آنها میدهد تا در معاملات نقدی به تغییرات، سریع واکنش نشان دهند و از فرصتهای سودآور استفاده کنند.مدیریت ریسک: از طریق معاملات اسپات، سرمایهگذاران میتوانند ریسکهای مرتبط با نوسانات قیمتها را کاهش دهند. با تسویه فوری و معاملات نقدی، مخاطرات کمتری برای نوسانات و تغییرات ناگهانی در قیمت وجود دارد.شفافیت: بازارهای اسپات با وجود تسویه در لحظه و قیمت لحظهای، معمولاً از شفافیت بالایی برخوردارند. اطلاعات در دسترس، سریعاً به تمامی شرکتکنندگان منتقل و ایجاد قیمتهای معقول میسر میشود.
انواع بازار معاملات اسپات
انواع اصلی بازار معاملات اسپات شامل موارد زیر است:
بازار ارز اسپات فارکسبازار سهام اسپاتبازار اسپات کالاهابازار اسپات ارزهای دیجیتال
بازار ارز اسپات فارکس: در بازارهای ارز اسپات فارکس، جفت ارزهای مختلف به نرخ اسپات معامله میشوند و بهعنوان بزرگترین بازار معاملات اسپات دنیا شناخته میشود. از جمله معاملات شایع در این بازار، معامله دلار آمریکا (USD) با سایر ارزها، مانند: یورو (EUR) یا پوند (GBP) است.
بازار سهام اسپات: در بازارهای سهام، سهام شرکتها بهصورت نقدی خریداری میشوند. این بازار به سرمایهگذاران و معاملهگران سهام اجازه میدهد تا بهصورت لحظهای، سهام را خریدوفروش کنند.
بازار اسپات کالاها: این بازار به معامله کالاهای مختلف، مانند: نفت خام، طلا، نقره و محصولات کشاورزی معروف است. معاملات اسپات کامودیتیها بر اساس نرخهای لحظهای صورت میگیرد.
بازار اسپات ارزهای دیجیتال: در بازار اسپات کریپتو، ارزهای دیجیتالی مانند: بیت کوین و اتریوم به نرخ اسپات خریدوفروش میشوند.
بازار معاملات اسپات، نقش اساسی را در معامله داراییها و تشکیل نرخهای ارز، سهام و ارزهای دیجیتال دارد. معاملهگران و سرمایهگذاران از این بازار جهت معامله داراییهای خود در زمان حال و بدون تأخیر استفاده میکنند تا به تأثیرات نرخها و تغییرات بازار پاسخ دهند.
چگونه یک معامله اسپات انجام دهیم؟
برای انجام معامله اسپات در بازار ارزهای دیجیتال، مراحل زیر را طی کنید:
انتخاب صرافی معتبر: ابتدا یک صرافی ارز دیجیتال معتبر مانند بایننس، کوینبیس یا کوکوین را انتخاب کنید.ایجاد حساب کاربری: در صرافی ثبتنام کرده و فرآیند احراز هویت (KYC) را تکمیل کنید.شارژ حساب: حساب خود را با ارز فیات (مانند دلار یا یورو) یا یک ارز دیجیتال شارژ کنید.انتخاب جفت ارز: به بخش “معاملات اسپات” صرافی بروید و جفت ارز موردنظر خود را انتخاب کنید (مثلاً BTC/USDT برای خرید بیتکوین با تتر).ثبت سفارش: میتوانید سفارش خود را به دو صورت ثبت کنید:سفارش بازاری (Market Order): خرید یا فروش فوری با قیمت جاری بازارسفارش محدود (Limit Order): تعیین قیمت دلخواه برای خرید یا فروشتأیید معامله: جزئیات سفارش را بررسی کرده و آن را تأیید کنید. معامله بلافاصله انجام میشود و ارز خریداریشده به کیف پول شما در صرافی واریز میگردد.
انواع استراتژیهای معاملاتی اسپات
معاملهگران میتوانند از استراتژیهای متنوعی در معاملات اسپات استفاده کنند:
اسکالپینگ (Scalping): در این استراتژی، معاملهگر به دنبال سودهای کوچک و سریع در بازههای زمانی کوتاه (چند ثانیه تا چند دقیقه) است. اسکالپرها معمولاً از نمودارهای ۱ دقیقهای یا ۵ دقیقهای استفاده میکنند و با حجم بالا معامله میکنند تا از تغییرات جزئی قیمت سود ببرند.معاملات روزانه (Day Trading): در این روش، معاملهگر تمام معاملات خود را در یک روز باز و بسته میکند و هیچ پوزیشنی را به روز بعد منتقل نمیکند. هدف، استفاده از نوسانات روزانه قیمت است.معاملات نوسانی (Swing Trading): این استراتژی برای بازههای زمانی متوسط (چند روز تا چند هفته) طراحی شده و هدف آن، بهرهبرداری از “نوسانات” قیمت دارایی است. معاملهگران نوسانی معمولاً از تحلیل تکنیکال برای شناسایی روندها استفاده میکنند.معاملات بلندمدت (Position Trading): در این استراتژی، معاملهگر دارایی را برای مدت طولانی (چند ماه تا چند سال) نگهداری میکند. این روش بیشتر بر تحلیل بنیادی و روندهای کلان بازار تکیه دارد.
اصطلاحات رایج در معاملات اسپات
بید (Bid): بالاترین قیمتی که خریدار حاضر است برای دارایی پرداخت کند.اسک (Ask): پایینترین قیمتی که فروشنده حاضر است دارایی را به فروش برساند.اسپرد (Spread): تفاوت بین قیمتهای بید و اسک که نشاندهنده نقدشوندگی بازار است.حجم معاملات (Volume): مقدار کل دارایی که در یک بازه زمانی مشخص معامله شده است.نقدشوندگی (Liquidity): سهولت خرید یا فروش یک دارایی بدون تأثیر قابل توجه بر قیمت آن.کندل (Candle): نمایش گرافیکی تغییرات قیمت در یک بازه زمانی مشخص که قیمتهای باز شدن، بسته شدن، بالاترین و پایینترین را نشان میدهد.اردربوک (Order Book): فهرستی از تمام سفارشهای خرید و فروش فعال در بازار.اسلیپیج (Slippage): تفاوت بین قیمت مورد انتظار معامله و قیمت واقعی اجرای آن.فی (Fee): کارمزدی که پلتفرم معاملاتی برای انجام معامله دریافت میکند.مارکت میکر (Market Maker): معاملهگری که نقدینگی را به بازار اضافه میکند.
مهمترین بازارهای آتی و اسپات
در حال حاضر مهمترین بازارهای آتی و اسپات عبارتاند از:
بورس نیویورک (NYSE): در این بورس، معاملهگران سهام را برای تحویل فوری خریدوفروش میکنند. NYSE درواقع یک بازار نقدی است که به معامله لحظهای داراییها اختصاص دارد.بورس کالای شیکاگو (CME): این بورس یک مثال از بازاری است که در آن، معاملهگران قراردادهای آتی را خریدوفروش میکنند. CME یک بازار آتی است که به معامله داراییها در آینده (نه در لحظه) میپردازد.بازار اسپات و بازار فرابورس (OTC): معاملاتی که بهطور مستقیم بین خریدار و فروشنده و خارج از بورس (OTC) صورت میگیرد، بازارهای فرابورس نام دارند. در این بازارها، صرافیها نقش واسطه ندارند و معاملات بین خریدار و فروشنده بهصورت مستقیم انجام میشود. بازار جفت ارز (بازار فارکس) با میانگین گردش مالی روزانه بیش از ۵ تریلیون دلار، یکی بزرگترین بازارهای فرابورس جهان است.
در معاملات فرابورس، قیمت ممکن است بر اساس نرخ لحظهای یا آینده تعیین شود ولی نسبت به بازارهای معاملاتی دیگر استاندارد نیستند. بنابراین، شرایط معامله به توافق خریدار یا فروشنده وابسته است. معمولاً معاملات سهام در بازار فرابورس بهصورت لحظهای انجام میشوند؛ درحالی که معاملات آتی معمولا لحظهای نیستند.
بازارهای اسپات و فرابورس هر کدام ویژگیها و کاربردهای خود را با تأثیرگذاری بزرگی در اقتصاد جهانی دارند. از اینرو، اهمیت تفاوتها و تطابقهای آنها برای سرمایهگذاران و معاملهگران بسیار مهم است.
تأثیرات معاملات اسپات
تأثیر بر سایر بازارهای مالی: بازارهای اسپات تأثیر زیادی بر سایر بازارهای مالی بهویژه بازار ارزهای دیجیتال دارند. تغییرات در نرخ ارز لحظهای مستقیماً تأثیرات زنجیرهواری را در سایر بازارهای مالی میگذارد.روند تاریخی: قیمت اسپات تحت تأثیر عوامل تاریخی و تغییرات در بازار قرار دارد. تاریخچهی قیمتها و نمودارهای قیمت اسپات برای تحلیل تأثیرات گذشته و پیشبینی رفتار آینده بسیار مهم است.مدیریت تغییرات سریع: بازارهای اسپات معمولاً به تغییرات سریع در قیمتها و نرخها پاسخ میدهند. سرمایهگذاران باید توانایی مدیریت تغییرات و واکنش بهموقع را داشته باشند.
در کل، معامات اسپات نقش مهمی را در جهان مالی ایفا میکنند و مفاهیم اساسی و تأثیرات آنها بر بازارهای مالی برای سرمایهگذاران و معاملهگران، بسیار حیاتی است. بهرهگیری از این اصول و تعامل در بازار اسپات میتواند به سرمایهگذاران کمک کند تا از فرصتها استفاده کنند و ریسکها را کاهش دهند.
مزایای معاملات اسپات
مالکیت واقعی دارایی: در معاملات اسپات، شما مالک واقعی دارایی خریداریشده میشوید. برای مثال، وقتی بیتکوین میخرید، آن را در کیف پول خود ذخیره کرده و میتوانید به دلخواه از آن استفاده کنید.ریسک پایینتر: معاملات اسپات در مقایسه با معاملات اهرمی یا آتی، ریسک کمتری دارند. شما نمیتوانید بیشتر از سرمایه اولیه خود را از دست بدهید.شفافیت بالا: قیمتگذاری در بازارهای اسپات شفافتر است و مستقیماً به عرضه و تقاضای واقعی بازار وابسته است.بدون نگرانی از لیکویید شدن: برخلاف معاملات اهرمی، در معاملات اسپات خطر لیکویید شدن (از دست دادن کل سرمایه به دلیل نوسانات قیمت) وجود ندارد.امکان استفاده چندمنظوره: در صورت خرید ارز دیجیتال در بازار اسپات، میتوانید از آن برای پرداخت، انتقال به کیف پولهای دیگر یا شرکت در پروژههای استیکینگ استفاده کنید.مناسب برای سرمایهگذاری بلندمدت: معاملات اسپات گزینه ایدهآلی برای استراتژی خرید و نگهداری (HODL) هستند.
ریسکهای معاملات اسپات
نوسانات بازار: بازارهای اسپات، بهویژه در حوزه ارزهای دیجیتال، میتوانند بسیار نوسانی باشند. قیمتها ممکن است در مدت کوتاهی تغییرات شدیدی داشته باشند.بازده محدودتر: به دلیل عدم استفاده از اهرم، سود بالقوه در معاملات اسپات محدودتر از معاملات اهرمی است.نقدینگی محدود در برخی بازارها: در بازارهای کوچکتر یا برای داراییهای کمطرفدار، ممکن است با مشکل نقدینگی و اسپرد بالا مواجه شوید.ریسک امنیتی صرافیها: نگهداری دارایی در صرافیهای متمرکز میتواند خطر هک شدن یا از دست رفتن دارایی را به همراه داشته باشد.ریسک ارزش زمانی پول: در شرایط تورمی، نگهداری پول نقد برای معاملات اسپات میتواند منجر به کاهش قدرت خرید شود.هزینههای معاملاتی: پرداخت کارمزد برای هر معامله، بهویژه برای معاملهگران فعال، میتواند قابل توجه باشد.
نکات مهم هنگام انجام معامله اسپات
بررسی کارمزدها: قبل از انتخاب پلتفرم معاملاتی، ساختار کارمزد آن را بررسی کنید تا هزینههای پنهان شما را غافلگیر نکند.
تحقیق کامل قبل از معامله: همیشه درباره دارایی که قصد خرید آن را دارید تحقیق کنید. در مورد ارزهای دیجیتال، مطالعه وایتپیپر، تیم توسعهدهنده و کاربردهای پروژه ضروری است.
استفاده از سفارشهای محدود: به جای سفارشهای بازاری، سعی کنید از سفارشهای محدود استفاده کنید تا قیمت خرید و فروش دلخواه خود را تعیین کنید.
توزیع سرمایه: تمام سرمایه خود را روی یک دارایی متمرکز نکنید. پرتفوی متنوعی از داراییها ایجاد کنید تا ریسک را کاهش دهید.
مدیریت ریسک: هرگز بیش از مقداری که توان از دست دادن آن را دارید، سرمایهگذاری نکنید. قانون ۱-۲% را رعایت کنید که توصیه میکند در هر معامله بیش از ۱-۲ درصد کل سرمایه خود را ریسک نکنید.
استفاده از کیف پولهای امن: اگر قصد نگهداری بلندمدت داراییهای دیجیتال را دارید، آنها را به کیف پولهای شخصی و ترجیحاً سختافزاری منتقل کنید.
پرهیز از معامله احساسی: تصمیمات خود را بر اساس تحلیل و استراتژی بگیرید، نه احساسات لحظهای یا ترس از دست دادن فرصت (FOMO).
سوالات متداول
آیا معاملات اسپات برای مبتدیان مناسب است؟
بله، معاملات اسپات به دلیل سادگی و ریسک کمتر، معمولاً برای افراد مبتدی مناسبتر از معاملات اهرمی یا آتی هستند. با این حال، حتی در معاملات اسپات نیز باید اصول مدیریت ریسک را رعایت کنید.
تفاوت اصلی بین معاملات اسپات و معاملات مارجین چیست؟
در معاملات اسپات، شما تنها با سرمایه خود معامله میکنید، در حالی که در معاملات مارجین، از سرمایه قرض گرفته شده (اهرم) برای افزایش قدرت خرید استفاده میکنید. معاملات مارجین میتواند سود بیشتری به همراه داشته باشد، اما ریسک از دست دادن سرمایه نیز بالاتر است.
آیا میتوان در معاملات اسپات، فروش استقراضی (شورت) انجام داد؟
خیر، در معاملات اسپات سنتی امکان فروش استقراضی وجود ندارد. برای شورت کردن باید از معاملات مارجین یا آتی استفاده کنید. با این حال، برخی پلتفرمها گزینههای مختلفی برای فروش استقراضی ارائه میدهند.
بهترین زمان برای ورود به معاملات اسپات چه موقع است؟
زمان بندی بازار کار دشواری است و حتی متخصصان نیز نمیتوانند همیشه بهترین زمان را پیشبینی کنند. استراتژی خرید منظم و تدریجی (DCA) یکی از روشهای محبوب برای ورود به بازار است که ریسک زمانبندی را کاهش میدهد.
آیا میتوان از معاملات اسپات برای کسب درآمد روزانه استفاده کرد؟
بله، برخی معاملهگران با استفاده از استراتژیهای مختلف مانند اسکالپینگ یا معاملات روزانه، به دنبال کسب سود از نوسانات کوتاهمدت در بازارهای اسپات هستند. با این حال، این روشها نیازمند دانش، تجربه و زمان کافی برای تحلیل بازار است.
جمع بندی
در این مقاله به بررسی مفهوم اسپات چیست پرداختیم. پی بردیم که معاملات اسپات به معاملاتی گفته میشود که بهصورت نقدی و بدون اهرم صورت میگیرد؛ معاملات نقدی، نقطه مقابل معاملات فیوچرز است.
اسپات نسبت به بازار فیوچرز و دیگر بازارها دارای ریسک کمتری است. همچنین در معاملات فوری، کاربر دارایی را بهصورت واقعی دریافت میکند. یعنی شما اگر در بازار اسپات اقدام به خرید یک بیت کوین کنید، دقیقا همان لحظه یک بیت کوین را دریافت خواهید کرد.