اتریوم یا سولانا؟ مقایسه کامل ویژگیها، مزایا و معایب (۲۰۲۵)

شاید تا اوایل سال ۲۰۲۳، مقایسه اتریوم و سولانا چندان مقایسه معقولی نبود؛ حالا اما با شکوفایی عظیم بلاک چین سولانا، این دو به رقابتی شانهبهشانه رسیدهاند. اگر برای سرمایهگذاری، استفاده روزمره یا حتی توسعه بین انتخاب اتریوم یا سولانا تردید دارید، بهتر است این مقاله را تا پایان مطالعه کنید.
در این مقاله، شباهتهای اتریوم و سولانا، تفاوتهای این دو و برتریهایی که نسبت به هم دارند را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار خواهیم داد.
معرفی اجمالی اتریوم و سولانا
درک تفاوتهای اتریوم و سولانا میتواند در بهبود نتایج معاملاتی و درک بهتر کلیت بازار به شما کمک کند. هر دوی این پروژهها محیطهای برنامهنویسی انعطافپذیری را برای توسعهدهندگان برنامه غیرمتمرکز (Dapp) فراهم کردهاند تا بتوانند اپلیکیشنها و توکنهای جدیدی را ایجاد کنند.
با این حال، زمانی که عمیقتر به بررسی آنها بپردازیم، تفاوتهای قابل توجهی میان این دو پروژه مشاهده خواهید کرد. قبل از اینکه عمیقتر به مقایسه اتریوم و سولانا بپردازیم، ابتدا باید ببینیم که هر یک از این دو شبکه، در چه حوزهای بر دیگری برتری دارد.
حوزه دیفای: اتریوم
سرعت تراکنش: سولانا
امنیت: اتریوم
UX بهتر: سولانا
اکوسیستم: اتریوم
پشتیبانی از توسعهدهنده: اتریوم
هزینه تراکنش: سولانا
سرعت تراکنش: سولانا
تمرکززدایی: اتریوم
اتریوم (Ethereum)
بلاک چین اتریوم در سال ۲۰۱۵ راهاندازی شد و ایده اولیه آن توسط برنامهنویسی به نام ویتالیک بوترین ارائه شد. اتریوم در سال ۲۰۱۷ محبوبیت چشمگیری پیدا کرد و هرچند ارزش آن در طول این سالها فرازوفرود شدیدی داشته اما توانسته جایگاه خود را بهعنوان یکی از محبوبترین ارزهای دیجیتال در بازار کریپتو تثبیت کند.
اتریوم یک سرویس متنباز (Open-source) است که از فناوری بلاک چین استفاده میکند. این پروژه تا حدی برای کمک به کاهش تراکم شبکه بیت کوین ایجاد شده اما برخلاف بیت کوین، بهطور بومی از قرارداد هوشمند پشتیبانی میکند؛ همین خصوصیت باعث شده که اتریوم را یک کامپیوتر غیرمتمرکز بدانند.
ویژگی
توضیح
توکن بومی
اتر (ETH)
استاندارد توکن
ERC-20، ERC-721، ERC-777، ERC-1155، ERC-4626
سال راهاندازی
۲۰۱۵
بنیانگذار
ویتالیک بوترین
مکانیزم اجماع
اثبات سهام
هدف
شبکههای قرارداد هوشمند و DApp ها
توان عملیاتی
۱۵ تا ۳۰ تراکنش در ثانیه
زبان برنامهنویسی
سالیدیتی
زمان بلاک
۱۵ ثانیه
میانگین کارمزد تراکنش
۱ دلار
یکی از مهمترین تحولات بلاک چین اتریوم، مرحله ادغام آن است که در سال ۲۰۲۲ رخ داد و مدل اجماع را از اثبات کار (Proof of Work) به اثبات سهام (Proof of Stake) تغییر داد. در این مدل، اعتبارسنجها از طریق استیکینگ، تراکنشها را تأیید میکنند و بدین ترتیب شبکهای ایمن ایجاد میشود.
سولانا (Solana)
توسعه سولانا در سال ۲۰۱۷ با تلاش پیشگامانه آناتولی یاکوونکو و تیمش در سولانا لبز (Solana Labs) آغاز شد. یاکوونکو که پیشتر بهعنوان مهندس در شرکت کوالکام فعالیت داشت، به دنبال ایجاد بلاک چینی بود که بتواند محدودیتهای پلتفرمهای موجود مانند اتریوم را بهویژه در زمینه مقیاسپذیری و سرعت تراکنشها برطرف کند.
مکانیسم اجماع منحصربهفرد سولانا با عنوان اثبات تاریخ (Proof-of-History) که در ترکیب با مدل اعتبارسنجی اثبات سهام عمل میکند، به این شبکه امکان میدهد تا تعداد تراکنشهای بسیار بیشتری را در هر ثانیه نسبت به اتریوم پردازش کند؛ همین باعث شده که برخی آینده سولانا را روشنتر از اتریوم بدانند.
ویژگی
توضیح
توکن بومی
سول (SOL)
استاندارد توکن
SPL
سال راهاندازی
۲۰۲۰
بنیانگذار
آناتولی یاکوونکو
مکانیزم اجماع
ترکیبی از اثبات تاریخ و اثبات سهام
هدف
بلاک چینی مقیاسپذیر برای قرارداد هوشمند و DApp ها
توان عملیاتی
بیش از ۶۵ هزار تراکنش در ثانیه
زبان برنامهنویسی
راست و سی
زمان بلاک
۴۰۰ میلی ثانیه
میانگین کارمزد تراکنش
حدود ۰٫۰۰۰۲۵ واحد SOL
از سال ۲۰۲۰ که سولانا شروع به کار کرد تاکنون، سولانا رشد سریعی را در اکوسیستم خود تجربه کرده و با سرعت بیشتر و کارمزد پایینتر، توانسته توجه توسعهدهندگان و کاربران بسیاری را به خود جلب کند. با این حال، این شبکه بارها دچار قطعی شده است که به همین دلیل، منتقدان در خصوص امنیت و قابلیت اطمینان آن تردیدهایی را مطرح کردهاند.
مقایسه جامع سولانا و اتریوم از جوانب مختلف
بررسی تفاوتها و شباهتهای اتریوم و سولانا باید از جوانب مختلفی انجام شود. قبل از اینکه مقایسه سولانا و اتریوم را با جزئیات بیشتر و کاملتر آغاز کنیم. نیاز است که این دو را به صورت اجمالی و در یک نگاه در کنار هم قرار دهیم.
جدول زیر، دو بلاک چین Ethereum و Solana را تمام جوانب مقایسه میکند. در ادامه، هر یک از این جوانب را با جزئیات بیشتر تشریح خواهیم کرد.
ویژگی
اتریوم
سولانا
سال راهاندازی
۲۰۱۵
۲۰۲۰
بنیانگذار
ویتالیک بوترین
آناتولی یاکوونکو
مکانیزم اجماع
PoS
PoS + PoH
توکن
ETH
SOL
استاندارد توکن
ERC-20 – ERC-721 – ERC-1155
SPL
هدف
DApp و قرارداد هوشمند
DApp و قرارداد هوشمند
توان عملیاتی (تئوریک)
۱۲۰ تراکنش در ثانیه
۶۵ هزار تراکنش در ثانیه
توان عملیاتی (واقعی)
۶۰ تراکنش در ثانیه
۲۹۰۰ تراکنش در ثانیه
زمان بلاک
۱۲ تا ۱۵ ثانیه
۴۰۰ میلی ثانیه
زمان نهاییسازی تراکنش
۱۶ دقیقه
۱۲ ثانیه
میانگین کارمزد
۱ دلار
۰٫۰۱ دلار
زبان برنامهنویسی
سالیدیتی و وایپر
راست، سی، سی++
معماری شبکه
وابسته به حالت
بدون حالت
تمرکززدایی
بسیار زیاد
متوسط
پشتیبانی از دیفای و NFT
دارد
دارد
مکانیزم عرضه
نامحدود، ضد تورمی با EIP-1559
تورمی، نرخ تورم اولیه ۸٪ با کاهش تدریجی و رسیدن به ۱٫۵٪
ساختار آدرس
۴۲ کاراکتری با Ox
۴۴ کاراکتری
پروتکل ارسال تراکنش
ممپول
Gulf Stream
استیکینگ
دارد
دارد
وبسایت
ethereum.org
solana.com
مقایسه فنی پروژههای اتریوم سولانا
برای مقایسه فنی اتریوم و سولانا، ابتدا باید بدانیم که هر دو بلاک چین بر پایه مکانیزم اجماع اثبات سهام ایجاد شدهاند و هر دو امکان استفاده از قراردادهای هوشمند و ساخت اپلیکیشن را به توسعهدهندگان را میدهند؛ البته در اکوسیستم سولانا، این قراردادهای هوشمند تحت عنوان برنامه (Programs) شناخته میشوند.
مهمترین تفاوت میان سولانا و اتریوم به فلسفه معماری آنها مربوط میشود: در حالی که سولانا رویکردی یکپارچه (Monolithic) را دنبال میکند، اتریوم استراتژی ماژولار (Modular) را در پیش گرفته است.
سولانا بهصورت یک بلاک چین تکلایهای و یکپارچه طراحی شده است؛ یعنی تمام عملیات شبکه را در یک ساختار واحد مدیریت میکند. این طراحی یکپارچه باعث میشود سولانا بتواند تراکنشها را با سرعت بسیار بالا و تأخیر کم پردازش کند.
به همین دلیل، سولانا گزینهای ایدهآل برای اپلیکیشنهایی است که نیاز به پردازش سریع و آنی دارند. همچنین، این ساختارِ منسجم هم تجربه کاربری کمنظیری فراهم میکند و هم به توسعهدهندگان امکان میدهد تا شبکه را بهسادگی ارتقا دهند.
از طرفی اتریوم، بهویژه پس از مرحله ادغام، رویکرد ماژولار را انتخاب کرده است. در این استراتژی، وظایف مختلف بلاک چین به چند لایه مستقل تقسیم میشوند. به همین دلیل اتریوم از راهکارهای لایه دوم (Layer-2)، یا همان رولآپها، مثل اپتیمیسم (Optimism)، آربیتروم (Arbitrum) و بِیس (Base) بهره میگیرد تا بتواند بخش زیادی از تراکنشها را از شبکه اصلی خارج کرده و بار شبکه اصلی را کاهش دهد.
مزیت اصلی این رویکرد ماژولار، انعطافپذیری بیشتر آن است؛ چراکه هر لایه بهصورت جداگانه قابل ارتقا یا بهینهسازی است. اما در عین حال، همین تقسیمبندی به لایهها میتواند موجب پیچیدگی بیشتر در هماهنگی بین آنها شود و در نهایت ممکن است بر تجربه کاربر تأثیر منفی بگذارد.
الگوریتم اجماع
همانطور که گفتیم، اتریوم اخیراً از مدل اثبات کار به مدل اثبات سهام مهاجرت کرده تا عملکردی سبزتر و کممصرفتر داشته باشد. این تغییر که در قالب ارتقای اتریوم ۲ انجام شده، با هدف کاهش مصرف انرژی و بهبود مقیاسپذیری شبکه صورت گرفته است. در این مدل، اعتبارسنجها توکنهای ETH خود را بهعنوان وثیقه استیک میکنند تا تراکنشها را تأیج و امنیت شبکه را تأمین کنند.
از سوی دیگر، سولانا از ابتدا با مدل اثبات سهام (PoS) طراحی شد اما با معرفی مفهوم اثبات تاریخ تغییر قابلتوجهی در این مدل ایجاد کرد. این نوآوری باعث شده تا سولانا مانند موتوری توربوشارژ عمل کند و بتواند تراکنشها را با سرعتی بسیار بالا پردازش کند. اثبات تاریخ روشی است که به کمک آن، یک سابقه زمانی دقیق از رخدادها ایجاد میشود و وقوع هر رویداد در لحظه مشخص را اثبات میکند. این رویکرد همراه با اثبات سهام، امنیت شبکه را تضمین کرده و به سولانا اجازه میدهد که تراکنشها را بهشکل فوقالعاده سریع و کارآمد پردازش کند.
سرعت و مقیاسپذیری
در حال حاضر، شبکه اتریوم با مدل اثبات سهام حدود ۱۵ تا ۳۰ تراکنش در ثانیه را پردازش میکند. البته آینده اتریوم این است که این عدد را از طریق راهکارهای مقیاسپذیری مختلف، از جمله دانک شاردینگ (Danksharding)، بهطور قابلتوجهی افزایش دهد.
سولانا از ابتدا برای پردازش تراکنشهایی با حجم بسیار بالا طراحی شده و بهلطف مکانیزم اثبات تاریخ، توانایی پردازش حداکثر ۶۵ هزار تراکنش در ثانیه را دارد. این ویژگی، سولانا را به یکی از سریعترین بلاک چینها در بازار رمزارز تبدیل کرده و آن را برای اپلیکیشنهایی که به سرعت تراکنش بسیار بالا نیاز دارند، کاملاً ایدهآل میکند.
کارمزد تراکنشها
هزینه تراکنشها در شبکه اتریوم، که به گس فی (Gas Fees) معروف است، بسته به ترافیک شبکه بهشدت متغیر، اما معمولاً بیش از ۱ دلار است. هرچند انتقال به مدل اثبات سهام و استفاده از راهکارهای مقیاسپذیری لایه دوم به دنبال کاهش این هزینههاست، اما بهطور عمده هزینه گس برای کاربران و توسعهدهندگان اتریوم قابلتوجه بوده است.
معماری سولانا منجر به هزینه تراکنش بهمراتب پایینتر شده است؛ بهطوریکه هر تراکنش حدود ۰٫۰۰۰۲ واحد SOL (تقریباً ۰٫۰۱ دلار) هزینه دارد. در تصویر بالا میبینید که کارمزد تراکنش اتریوم و بیت کوین بهشدت پرنوسان و وابسته به تقاضا و شلوغی شبکه است، درحالیکه کارمزد تراکنشها در سولانا همواره ثابت و بدون تغییر باقی مانده است.
زبان برنامه نویسی
اتریوم بهعنوان پیشگام فناوری قراردادهای هوشمند و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز، شبیه یک رایانه قدرتمند و بزرگ است (به آن ماشین مجازی اتریوم میگویند) که کتابخانهای گسترده از دانش (اپلیکیشنها) را در خود جای داده است. این اپلیکیشنها عمدتاً با زبانهایی مانند سالیدیتی و وایپر نوشته شدهاند.
پلتفرم قراردادهای هوشمند سولانا، یعنی Sealevel، امکان پردازش موازی تراکنشها را فراهم میکند و بدین ترتیب ظرفیت پردازشی شبکه را بهشکل چشمگیری افزایش میدهد. زبان اصلی توسعه قراردادهای هوشمند سولانا، زبان راست (Rust) است که به دلیل امنیت حافظه و عملکرد بسیار خوبش انتخاب شده است.
خرید و فروش آسان اتریوم در بیتپین
معامله بیشاز ۳۰۰ کوین دیگر
دریافت وام و اعتبار معاملاتی
سرعت بالا در تکمیل سفارشات
باتهای معاملهگر متنوع
پشتیبانی ۲۴ ساعته
خرید اتریوم
اگر بخواهیم این دو را با هم مقایسه کنیم، راست در سولانا همانند رنگ آکریلیک است و سالیدیتی در اتریوم مانند رنگ روغن! راست زبانی همهکاره، سریع و مناسب برای توسعه سریع اپلیکیشنهاست، در نتیجه گزینهای ایدهآل برای ایجاد اپلیکیشنهای غیرمتمرکز سریع و با کارایی بالا به شمار میرود.
اکوسیستم و کاربردهای شبکه اتریوم و سولانا
حالا که مقایسه اتریوم و سولانا از لحاظ فنی را انجام دادیم، بهتر است نگاهی به اکوسیستم و کاربردهای این دو بلاک چین در دنیای واقعی بیندازیم. اتریوم با وجود سابقه بیشتر، جامعه و اکوسیستم به مراتب پویاتر و بزرگتری دارد اما سولانا در سالهای اخیر نشان داده که یک رقیب جدی برای دومین رمزارز بزرگ بازار است.
قراردادهای هوشمند و dAppها
اتریوم بهعنوان نخستین بلاک چینی که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی کرده، بزرگترین و متنوعترین اکوسیستم اپلیکیشنهای غیرمتمرکز را هم در اختیار دارد. این اکوسیستم شامل حدود ۵ هزار اپلیکیشن غیرمتمرکز و بیش از ۲۹۰ میلیون آدرس فعال است.
اتریوم را میتوان زادگاه دیفای دانست که میزبان پلتفرمهای بزرگی مثل یونیسواپ، میکردائو و کامپاند بوده و تحولی عظیم در وامدهی، وامگیری و معاملات در حوزه رمزارز ایجاد کرده است.
با وجود آنکه سولانا نسبت به اتریوم جدیدتر است، اما توانسته بهسرعت یک اکوسیستم قدرتمند از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز بسازد که بیش از ۴۴۰ اپلیکیشن و بیش از ۱۰۰ میلیون آدرس فعال را دربر میگیرد.
تمرکز سولانا بر سرعت بالا و هزینه پایین تراکنشها باعث شده تا پروژههای مهمی در حوزه دیفای مانند Jupiter، Raydium و Orca روی این شبکه فعالیت کنند و تجربهای روان و سریع برای کاربران فراهم کنند.
NFT ها
سولانا همچنین در فضای ان اف تی (NFT) نیز رشد چشمگیری داشته و بازارهایی مانند Solanart و Metaplex را ایجاد کرده است که جایگزینی مقرونبهصرفه نسبت به کارمزد بالای اتریوم به شمار میروند.
بازارهای NFT سولانا، مانند مجیک ایدن (Magic Eden)، بهدلیل کارمزدهای پایینتر برای خریداران و خالقان ان اف تی محبوبیت رو به رشدی پیدا کردهاند. پروژههای NFT شاخصی مانند دیگادز (DeGods) و اوکی بیرز (Okay Bears) نیز نشاندهنده نفوذ روزافزون سولانا در این فضا هستند.
خرید و فروش آسان سولانا در بیتپین
معامله بیشاز ۳۰۰ کوین دیگر
دریافت وام و اعتبار معاملاتی
سرعت بالا در تکمیل سفارشات
باتهای معاملهگر متنوع
پشتیبانی ۲۴ ساعته
خرید سولانا
علاوهبر این، سولانا با برداشتن قدمهایی برای ادغام بیشتر در جریان اصلی فناوری، اقدام به معرفی گوشی هوشمند سولانا ساگا (Solana Saga) کرده است تا پلی میان فناوری موبایل و بلاک چین ایجاد کند. همچنین همکاری قابل توجه سولانا با شبکه هلیوم (Helium)، به تقویت زیرساختهای غیرمتمرکز شبکههای بیسیم کمک کرده است.
اتریوم هم در حوزه NFTها پیشگام بوده و بازارهایی مانند اوپن سی را به دنیا معرفی کرده است. فضای توکنهای غیرقابلتعویض اتریوم بسیار پررونق است؛ بهطوریکه پروژههایی همچون کریپتوپانکس (CryptoPunks)، بورد ایپ یات کلاب (Bored Ape Yacht Club) و آرت بلاکس (Art Blocks)، رکوردهایی بیسابقه در فروش آثار هنری دیجیتال و تعاملات جامعه کاربری ثبت کردهاند.
مقایسه سولانا و اتریوم از نظر امنیت و عدم تمرکز
سولانا همزمان با گسترش اکوسیستم و افزایش حجم تراکنشها، با چالشهایی در زمینه امنیت و پایداری شبکه روبهرو شده است. رویدادهای قابل توجهی مانند حملات محرومسازی از سرویس (DoS) و قطعیهای شبکه بهدلیل افزایش ناگهانی حجم تراکنشها، از جمله ثبت رکورد ۴۰۰ هزار تراکنش در ثانیه در جریان یک عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز (IDO)، منجر به اتمام حافظه اعتبارسنجها و توقف موقت شبکه شده بود.
با این حال، سولانا در سال ۲۰۲۴ اقدامات مهمی را برای تقویت امنیت و بهبود قابلیت اطمینان شبکه انجام داده است:
معرفی «Firedancer»، دومین کلاینت اعتبارسنج که با همکاری Jump Crypto توسعه یافته است، باعث افزایش مقاومت شبکه از طریق ایجاد افزونگی و جلوگیری از نقاط تکیِ آسیبپذیر (Single points of failure) شده است.
پذیرش پروتکل QUIC که ابتدا توسط گوگل طراحی شد، باعث بهبود ارتباط ناهمگام (Asynchronous) میان نودها شده است. این اقدام، تأخیر را کاهش داده و ریسک ازدحام شبکه را به حداقل رسانده است.
اجرای «کیفیت سرویس مبتنی بر وزن استیک» (stake-weighted QoS) باعث اولویتبندی تراکنشهایی شده است که از نودهایی با میزان استیک (Stake) بالاتر ارسال میشوند. این اقدام، پایداری شبکه را در دورههای پُرتقاضا تضمین میکند.
اتریوم بهدلیل سابقه طولانیتر فعالیت خود، فرصت بیشتری برای بلوغ و رفع بسیاری از چالشهای امنیتی اولیه داشته است. هک DAO در سال ۲۰۱۶، رویدادی کلیدی در تاریخ بلاک چین بهشمار میرود؛ رویدادی که در آن یک هکر با سوءاستفاده از آسیبپذیری در قرارداد هوشمند، موفق به سرقت ۳٫۶ میلیون اتر (معادل ۵۰ میلیون دلار در آن زمان) و باعث سقوط قیمت اتریوم شد.
واکنش جامعه اتریوم به این رویداد، اجرای یک هاردفورک جنجالی برای بازگرداندن داراییهای سرقتشده بود که منجر به تقسیم شبکه به دو زنجیره مجزای اتریوم (ETH) و اتریوم کلاسیک (ETC) شد. اگرچه این حادثه ریسک قراردادهای هوشمند را برجسته کرد، اما ظرفیت اتریوم برای مدیریت بحران و بازیابی شبکه بهشکل جمعی را نیز نشان داد.
از آن زمان، اتریوم برای تقویت امنیت خود گامهای مهمی برداشته است:
مهاجرت به مدل اثبات سهام با بهروزرسانی اتریوم ۲ باعث افزایش چشمگیر امنیت شبکه شده است؛ زیرا انجام حملاتی مانند حمله ۵۱٪ به لحاظ اقتصادی بسیار پرهزینهتر و از نظر فنی دشوارتر شده است.
مکانیزم جریمه (Slashing) در مدل اثبات سهام نیز باعث مجازات اعتبارسنجهای متخلف شده و از اقدامات خرابکارانه جلوگیری میکند.
حسابرسیهای مستمر قراردادهای هوشمند و بهبود زیرساختها نیز خطرات شبکه را کاهش داده و باعث شدهاند اتریوم همچنان بهعنوان پلتفرمی امن و قابل اعتماد برای اپلیکیشنهای غیرمتمرکز باقی بماند.
بررسی مزایا و معایب سولانا در مقابل اتریوم
در گام بعدی مقایسه اتریوم و سولانا، بررسی مزایا و معایب هر کدام از این دو شبکه است. در جدول زیر، این مزایا و معایب را به طور اجمالی آوردهایم. لازم به ذکر است که این بررسی در زمان نگارش این مقاله انجام شده است.
مزایای اتریوم
معایب اتریوم
مزایای سولانا
معایب سولانا
بزرگترین جوامع توسعهدهندگان را دارد
در زمانهای اوج ترافیک، کارمزدهای اتریوم میتواند بسیار بالا باشد.
با سرعت در حال جذب پروژههای DeFi و NFT است
به دلیل تعداد کمتر گرهها، نسبت به اتریوم متمرکزتر است
میزبان بسیاری از پروژههای DeFi و بازارهای NFT است
در مقایسه با سولانا، سرعت تراکنش پایینتری دارد.
با استفاده از مکانیزمهای نوآورانه، امنیت بالایی را ارائه میدهد.
در گذشته چندین بار دچار خاموشی شده است
از امنیت و پایداری بالایی برخوردار است.
با چالشهای مقیاسپذیری روبهرو است
با توان عملیاتی بالا و تأخیر کم، مقیاسپذیری بالایی را ارائه میدهد.
در گذشته با مشکلات امنیتی مواجه شده است
استفاده از راهحلهای لایه دوم و بهروزرسانیهای آینده
کارمزدهای بسیار پایین
شبکه اتریوم و سولانا چه شباهتهایی دارند؟
تا اینجای مقاله، بیشتر به تفاوتهای اتریوم و سولانا پرداختیم؛ حالا اما بهتر است که شباهتهای اتریوم و سولانا را بررسی کنیم و این دو پلتفرم را به عنوان دو گزینه ایدهآل برای اجرای قرارداد هوشمند و DApp ها مقایسه کنیم.
قابلیت استیکینگ
پیشتر هم گفتیم که سولانا و اتریوم هر دو بهعنوان پلتفرمهای مطرح بلاک چینی، برای تأمین امنیت شبکههای خود از مکانیزم استیکینگ استفاده میکنند، اما رویکردشان تفاوتهای قابلتوجهی دارد.
اتریوم برای مشارکت اعتبارسنجها در مکانیزم PoS خود، شرط حداقل ۳۲ اتر (ETH) را تعیین کرده است. این شرط نسبتاً سنگین باعث میشود اعتبارسنجها سرمایه قابلتوجهی در شبکه داشته باشند و نسبت به حفظ امنیت آن متعهد بمانند.
علاوه بر این، اتریوم از مکانیزم اسلشینگ (Slashing) استفاده میکند که اعتبارسنجها را به دلیل فعالیتهای مخرب یا غیرفعال شدن طولانیمدت جریمه میکند تا امنیت شبکه تضمین شود. همچنین، دوره خروج داراییهای استیکشده در اتریوم نسبتاً طولانی است و ممکن است تا چند هفته ادامه پیدا کند؛ در این مدت، توکنهای استیکشده نقدشوندگی ندارند.
در مقابل، سولانا فضای استیکینگ سادهتر و در دسترستری ارائه میدهد. این شبکه هیچگونه مقدار حداقلی برای استیکینگ در نظر نگرفته و به طیف وسیعتری از کاربران اجازه میدهد تا بهعنوان اعتبارسنج در شبکه مشارکت کنند.
سولانا در حال حاضر مکانیزم جریمه خودکار را فعال نکرده و بهجای آن، رویکردی دستی برای حفظ امنیت و یکپارچگی شبکه در پیش گرفته است. این انعطاف، ریسک فوری کمتری را برای اعتبارسنجها به همراه دارد اما در عوض، مسئولیت نظارت بیشتری را متوجه جامعه کاربری میکند. همچنین، سولانا دوره آزادسازی کوتاهی به اندازه تنها یک دوره زمانی (Epoch) معادل حدود ۲ تا ۳ روز دارد که نقدشوندگی داراییهای استیکشده را برای کاربران افزایش میدهد.
عرضه نامحدود
سولانا و اتریوم، دو بلاک چین برجسته، در مکانیسم عرضه توکن تفاوتهای چشمگیری دارند که نشاندهنده رویکردهای متفاوت آنها در مدیریت اقتصادی شبکه است.
موجودی اتریوم (ETH)
موجودی در گردش: حدود ۱۲۰ میلیون توکن ETH
مکانیسم عرضه: رویداد ادغام، موجب کاهش چشمگیر صدور توکنهای جدید ETH شده است. همچنین، با اجرای طرح EIP-1559، بخشی از هزینه تراکنشها سوزانده میشود و از چرخه خارج میگردد؛ این اقدام میتواند باعث ایجاد فشار ضدتورمی و کاهش تدریجی عرضه شود. از زمان ادغام تاکنون، عرضه در گردش اتریوم در حدود ۱۲۰ میلیون توکن نسبتاً ثابت باقی مانده است.
موجودی سولانا (SOL)
موجودی در گردش: حدود ۵۱۰ میلیون توکن SOL
مکانیسم عرضه: سولانا بر اساس مدل تورمی عمل میکند و سقف حداکثری مشخصی برای عرضه توکنهایش ندارد. توکنهای جدید SOL بهمنظور تشویق اعتبارسنجها و تأمین امنیت شبکه صادر میشوند. نرخ تورم در شبکه سولانا بهمرور زمان کاهش مییابد تا پایداری بلندمدت شبکه و قیمت سولانا تضمین شود.
گفتار پایانی: سولانا و اتریوم، کدام گزینه بهتری برای سرمایه گذاری هستند؟
سولانا بهویژه در سال ۲۰۲۳ پیشرفت قابلتوجهی داشته و از نظر تعداد کاربران فعال روزانه و حجم تراکنشها از اتریوم پیشی گرفته است. با این حال، مزیت مهمِ پیشگامبودن اتریوم و اکوسیستم عمیق و صندوق ETF آن در بازار آمریکا، رقابت با این بلاک چین را دشوار کرده است.
هرچند نوآوریهای فنی سولانا و کارمزدهای پایینتر، آن را به رقیبی قدرتمند تبدیل کرده، اما پایگاه گسترده توسعهدهندگان، امنیت بالا و بهروزرسانیهای مستمر اتریوم باعث شده تا حداقل در کوتاهمدت، جایگاه برتر آن همچنان حفظ شود.
بااینحال، به نظر میرسد که سولانا نسبت به اتریوم جای رشد بیشتری دارد و بهتر میتواند به سرمایهگذارانی که دید بلندمدتی دارند، سود بدهد. البته لازم به تذکر است که تصمیمگیری برای سرمایهگذاری فقط به تحقیق و تحلیل خودتان بستگی دارد.
سوالات متداول
کدام بلاک چین برای پروژههای DeFi مناسبتر است؟
اتریوم میزبان تعداد پروژههای بسیار بیشتری است و این یعنی هنوز حوزه دیفای در اکوسیستم اتریوم پویاتر و گستردهتر است.
آیا سولانا میتواند جایگزین اتریوم شود؟
کاربران و جامعه اتریوم هنوز تمایل زیادی به مهاجرت به سولانا ندارند و اتریوم همچنان محبوبترین بلاک چین قراردادهای هوشمند است. بااینحال، آینده برای سولانا روشن است.
کدام بلاک چین برای NFTها مناسبتر است؟
سرعت بالای تراکنش و کارمزد بسیار پایین سولانا، باعث شده که راهاندازی پروژههای NFT که گاهی شبکه را شلوغ میکنند، در این شبکه بهتر باشد.